Είναι πολλοί οι άνθρωποι, νεότεροι και μεγαλύτεροι, που δεν γνωρίζουν τις αιτίες των διατροφικών διαταραχών, οι οποίες ταλαιπωρούν ένα σημαντικό μέρος της κοινωνίας του δυτικού κόσμου. Ωστόσο είναι σημαντικό να μπορεί κανείς να εντοπίσει ή να συνειδητοποιήσει την αιτία μιας διατροφικής διαταραχής, ώστε να την αντιμετωπίσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Τις περισσότερες φορές το πρόβλημα αρχίζει με την επίμονη αναζήτηση της επιδοκιμασίας των άλλων ή με την εμμονή για έλεγχο του ατόμου στη ζωή του, και μπορεί να εκδηλωθεί κυρίως με δύο μορφές: τη νευρική ανορεξία και τη βουλιμία. Συνήθως οι διαταραχές αυτές εμφανίζονται σε γυναίκες που ασχολούνται με δραστηριότητες οι οποίες απαιτούν υψηλές αποδόσεις, που σχετίζονται με το θέαμα, όπως το μπαλέτο, η γυμναστική, το μόντελινγκ, αλλά και κάθε είδους επαγγελματική διασκέδαση του κοινού. Ωστόσο ο καθένας μπορεί να προσβληθεί από τις συγκεκριμένες διαταραχές.
Συχνά το πρόβλημα αρχίζει να αναπτύσσεται στην εφηβεία ή στα νεανικά χρόνια. Πολλές φορές ξεκινάει κατά τη διάρκεια της μεταβατικής φάσης προς την αυτονόμηση, όπως όταν αποφοιτά κάποιος από το πανεπιστήμιο, οπότε τα επίπεδα του άγχους είναι πολύ υψηλά, και αναζητά κανείς διεξόδους σε συναισθηματικές συγκρούσεις και εντάσεις. Μπορεί να εμφανιστεί αιφνιδιαστικά μετά τον χωρισμό από έναν σύντροφο. Και οι άντρες μπορεί να παρουσιάσουν διατροφικές διαταραχές, ειδικά αν πρόκειται για παλαιστές, δρομείς ή άτομα για τα οποία το χαμηλό βάρος αποτελεί πλεονέκτημα. Γενικά πάντως το πρόβλημα παρατηρείται κυρίως στις γυναίκες.
Επομένως είναι σημαντικό να αναγνωρίσει κανείς μια διατροφική διαταραχή, για να μπορέσει να την αντιμετωπίσει.
Αναγνώριση της νευρικής ανορεξίας
- Άρνηση διατήρησης ενός φυσιολογικού βάρους –συνήθως τα άτομα αυτά ζυγίζουν τουλάχιστον 15% λιγότερο από το φυσιολογικό. Για παράδειγμα, αν έχει κανείς ύψος 1.72 και ζυγίζει 53 κιλά, είναι κατά 15% κάτω από το φυσιολογικό του βάρος των περίπου 63 κιλών. Αν απλώς ένα άτομο είναι αδύνατο, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι και ανορεκτικό. Η κληρονομικότητα παίζει κι αυτή κάποιο ρόλο.
- Έντονος φόβος μήπως κανείς πάρει βάρος ή παχύνει. Σχεδόν όλοι οι έφηβοι έχουν αυτόν τον φόβο. Μπορεί να συνυπάρχουν και φαινόμενα υπερβολικής γυμναστικής, ακόμη και υπερκινητικότητα. Συχνά παρατηρείται ένα υπερεντατικό πρόγραμμα σωματικής άσκησης, το οποίο είναι ακραίο, και φτάνει καμιά φορά να κρατά πολλές ώρες τη μέρα, ή σχεδόν όλη τη μέρα.
- Διαστρεβλωμένη εικόνα για το σώμα του ατόμου. Η κοπέλα θεωρεί τον εαυτό της χοντρή, ακόμα κι αν ζυγίζει κάτω από το φυσιολογικό βάρος, σύμφωνα με τους διάφορους πίνακες αντιστοιχίας κλπ.
- Η γυναικεία περίοδος σταματάει για τουλάχιστον τρεις συνεχόμενους μήνες. (Αυτό το φαινόμενο το αντιμετωπίζουν και οι αθλήτριες, κάτι που δεν συνδέεται απαραίτητα με την ανορεξία).
- Στην προχωρημένη φάση της λιμοκτονίας, καθώς η διαταραχή γίνεται πιο σοβαρή, εμφανίζονται η κατάθλιψη και η απάθεια.
Πολλοί άνθρωποι έχουν ένα ή περισσότερα από τα παραπάνω συμπτώματα. Ωστόσο ΟΛΑ ΜΑΖΙ σκιαγραφούν τη διάγνωση της ανορεξίας.
Αναγνώριση της βουλιμίας
- Επιθυμία για πολύ φαγητό, ακόμη και μετά το σημείο του κορεσμού (Πολλοί άνθρωποι έχουν αυτήν την επιθυμία, όταν κάνουν δίαιτα και περιορίζουν την τροφή τους).
- Αδυναμία ελέγχου της ποσότητας φαγητού. Συνήθως ο εμετός μετά από υπερβολικό φαγητό γίνεται κρυφά. Κάποιοι το κάνουν πριν πέσουν για ύπνο. Αυτό –η συνήθεια του υπερβολικού φαγητού που ακολουθείται από εμετό– μπορεί να αντιστοιχεί σε 1.000 με 60.000 θερμίδες κάθε φορά.
- Το βουλιμικό άτομο συχνά απέχει για μικρά διαστήματα από το φαγητό και κάνει τακτικά γυμναστική, εμετό, χρήση καθαρτικών (κάποιες φορές και 20-40 φορές τη μέρα). Όμως τα καθαρτικά ενεργούν μόνο στο έντερο· μέρος του φαγητού έχει ήδη απορροφηθεί από τον οργανισμό κατά τη διάρκεια της πέψης. Τα καθαρτικά προκαλούν απώλεια υγρών, και κάνουν το στομάχι πιο λείο, το σώμα όμως αντιδρά με πρήξιμο και δυσκοιλιότητα.
- Αυξομειώσεις βάρους άνω των 5 κιλών που οφείλονται στην τεράστια ποσότητα τροφής, στον εμετό και στις σύντομες αποχές από το φαγητό. Γι’ αυτό, το βουλιμικό άτομο μπορεί να είναι πιο πάνω, πιο κάτω ή ακόμη και στα φυσιολογικά όρια βάρους.
Ασφαλώς δεν αρχίζει κανείς να ελέγχει τη διατροφή του κάνοντας εμετό κάθε μέρα. Πολλές φορές αυτό ξεκινάει να γίνεται πού και πού, ύστερα από ένα πάρτι ή από ένα πλούσιο βραδινό γεύμα έξω. Έπειτα όμως η αδυναμία ελέγχου του φαγητού οδηγεί συχνότερα σε τέτοια φαινόμενα. Πριν προλάβει κανείς να το καταλάβει, έχει αρχίσει να κάνει εμετό δύο ή τρεις φορές τη μέρα.
Μια ανορεκτική κοπέλα μπορεί να φτάσει στο σημείο να μειώσει τόσο την τροφή της, που το σώμα της τελικά να επαναστατήσει. Δεν μπορεί πια να καταπνίξει την πείνα της, και αρχίζει να τρώει μικρές ποσότητες φαγητού, και μετά μεγαλύτερες. Στο τέλος καταλήγει να τρώει υπερβολικά, και τότε κι αυτή, αρχίζει να κάνει εμετό ή και να χρησιμοποιεί καθαρτικά.
Υπάρχει ένα ποσοστό θνησιμότητας 15 με 20% ανάμεσα στα άτομα που πάσχουν από νευρική ανορεξία. Με την ανορεξία κυριολεκτικά λιμοκτονεί κανείς μέχρι θανάτου, και ο εγκέφαλος και η καρδιά του μπορεί να συρρικνωθούν προκαλώντας μεγάλα προβλήματα.
Μια βουλιμική γυναίκα μπορεί να διατηρεί ένα φυσιολογικό βάρος, με αποτέλεσμα να θεωρεί ότι δεν διατρέχει κάποιον κίνδυνο. Όμως η συνήθεια του εμετού μπορεί να προκαλέσει ηλεκτρολυτικές διαταραχές, καρδιακές αρρυθμίες, καρδιακές προσβολές, αφυδάτωση, φθορά των δοντιών, εσωτερική αιμορραγία, διάτρηση στομάχου, ρήξη αιμοφόρων αγγείων του προσώπου, πρόβλημα στις φωνητικές χορδές, βλάβη του συκωτιού, κλπ.
Η ανορεξία και η βουλιμία αποτελούν τους πιο αργούς τρόπους αυτοκτονίας που μπορεί να χρησιμοποιήσει ο άνθρωπος.
Αιτίες των διατροφικών διαταραχών
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που συμβάλλουν στο να αναπτύξει κάποιος μια διατροφική διαταραχή:
1) Η κοινωνία μας σήμερα δίνει ιδιαίτερη σημασία στην εξωτερική εμφάνιση. Προωθείται η ιδέα πως το λεπτό σώμα είναι καθοριστικό για την κοινωνική, τη σεξουαλική, ακόμα και την επαγγελματική επιτυχία.
2) Οι οικογενειακές μας σχέσεις. Όταν κάποιος μέσα σε μια οικογένεια αναπτύσσει μια διατροφική διαταραχή, αυτό είναι σημάδι πως κάτι δεν πάει καλά, όχι μόνο με το άτομο, αλλά και με την ίδια την οικογένεια. Υπάρχουν διάφορες περιπτώσεις. Μπορεί η οικογένεια να επικεντρώνεται πολύ στο θέμα της εμφάνισης. Ή μπορεί στην οικογένεια να μην επιτρέπεται η έκφραση των συναισθημάτων, και ειδικά ο θυμός. Συχνά ο ένας ή και οι δύο γονείς παρεμβαίνουν υπερβολικά στη ζωή του παιδιού. Μπορεί να μη δίνεται στο παιδί η ιδιωτική ζωή και ο χώρος που έχει ανάγκη. καθώς μεγαλώνει. Μερικές φορές η κατάσταση στην οικογένεια μπορεί να είναι εντελώς χαοτική, με προβλήματα αλκοολισμού ή κακοποίησης, και τα αισθήματα ανασφάλειας να είναι τόσο δύσκολο να τα διαχειριστεί το παιδί, ώστε τελικά να στρέφεται προς το φαγητό ως πηγή παρηγοριάς και προστασίας.
3) Τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας. Οι ανορεκτικοί και οι βουλιμικοί έχουν την τάση να είναι τελειομανείς, να κυνηγούν υψηλούς στόχους. Είναι συνήθως άτομα ενάρετα και με ήθος. Συχνά είναι υπάκουα παιδιά, κι αποτελούν υπόδειγμα. Προσπαθούν να ευχαριστήσουν τους άλλους, και κρύβουν τον θυμό τους από τον εαυτό τους και από τον υπόλοιπο κόσμο. Έχουν την τάση να είναι ανασφαλή και χωρίς αυτοπεποίθηση, και πάντα νιώθουν ότι πρέπει να αποδεικνύουν τις ικανότητές τους.
Να πώς το περιγράφει αυτό μια γυναίκα: «Έχω αυτόν τον αδιάκοπο κόμπο στο στομάχι. Δεν είχα ιδέα ότι υπήρχε αυτό πριν. Γίνεται επειδή αγχώνομαι για “αυτούς”. Δεν ξέρω ποιοι είναι “αυτοί”, όμως ανησυχώ πως θα με δουν όπως είμαι στην πραγματικότητα, όχι ως μια ώριμη ενήλικα, αλλά ως ένα ανασφαλές παιδί. Μου φαίνεται πως, όταν βρίσκομαι στις μεγαλύτερές μου ανασφάλειες, τότε τρώω ακατάσχετα, και μετά κάνω εμετό».
Όλοι μας μπορεί να νιώσαμε τέτοια συναισθήματα κατά καιρούς. Όμως το άτομο με διατροφική διαταραχή τα νιώθει αυτά πιο έντονα και πιο συχνά. Ιδιαίτερα κάποιες κοπέλες προσπαθούν να έχουν τον έλεγχο των πάντων, όμως φοβούνται ότι δεν θα τα καταφέρουν. Αμφιβάλλουν για την εμφάνισή τους, τα ταλέντα τους, τις ικανότητές τους, και αισθάνονται ότι το μόνο που μπορούν πραγματικά να ελέγξουν είναι το σωματικό τους βάρος.
Μια προσωπική εμπειρία
Μια κοπέλα που βίωσε πρόβλημα διατροφικής διαταραχής, και το ξεπέρασε, αφηγείται τα εξής:
«Μεγάλωσα σ’ ένα σπιτικό που στον εξωτερικό κόσμο φαινόταν τέλειο. Είχαμε μεγάλη οικονομική άνεση, το μεγαλύτερο σπίτι για τα τότε δεδομένα, πηγαίναμε διακοπές σε μέρη εξωτικά, μοιάζαμε ευτυχισμένοι. Όμως στην πραγματικότητα μόνο αυτό δεν ήμασταν. Ο πατέρας μου ήταν εργασιομανής, ταξίδευε πολύ, και ήταν και αλκοολικός. Η κατάσταση στο σπίτι δεν ήταν ποτέ προβλέψιμη, και παρόλο που είχα πάντα οποιοδήποτε υλικό αγαθό επιθυμούσα, δεν είχα αγάπη και αποδοχή από τον πατέρα μου. Έμαθα από μικρή ηλικία να μην εμπιστεύομαι και να μην εξαρτώμαι απ’ αυτόν, γιατί πάντα με απογοήτευε. “Και βέβαια, θα έρθω το βράδυ για φαγητό, γλυκιά μου. Στο υπόσχομαι”. Και όμως άλλη μια νύχτα ερχόταν που έπεφτα στο κρεβάτι χωρίς να τον δω. “Και βέβαια, σου υπόσχομαι πως θα πάρω την επόμενη πτήση και θα είμαι εκεί, να δω τη σχολική σου παράσταση. Πίστεψέ με, δεν θα τη χάσω για τίποτε στον κόσμο”. Κι όμως, καθώς κοιτούσα το κοινό και έψαχνα ανάμεσα στα πρόσωπά τους, δεν τον έβλεπα πουθενά.
Το προφίλ και το κύρος ήταν πολύ σημαντικά πράγματα για τον πατέρα μου –πώς ήσουν εμφανισιακά, τι φορούσες, σε τι σπίτι ζούσες, τι αυτοκίνητο οδηγούσες, πόσα λεφτά είχες, και λοιπά και λοιπά. Έτσι, από πολύ μικρή ηλικία έμαθα πως δεν παίζει ρόλο ο εσωτερικός κόσμος· το εξωτερικό ήταν το πιο σημαντικό.
Επειδή ο πατέρας μου ήταν αλκοολικός, η κατάσταση στο σπίτι ήταν απρόβλεπτη και ασταθής. Ποτέ δεν ήξερες αν θα ήταν σε καλή διάθεση, όταν ερχόταν σπίτι, ή αν θα ήταν μεθυσμένος· ή αν θα ξυπνούσες τη νύχτα από τις φωνές και τα ουρλιαχτά του, και εάν θα ερχόταν η αστυνομία· ή αν θα ξυπνούσες το πρωί, κι αυτός θα είχε φύγει πάλι στη μέση της νύχτας.
Ήθελα τόσο πολύ την αγάπη και την αποδοχή του, και ποτέ δεν τα ένιωσα. Έτσι άρχισα να προσπαθώ να είμαι καλή, να παίρνω καλούς βαθμούς, να είμαι η καλύτερη σε οτιδήποτε έκανα, μόνο και μόνο για ν’ ακούσω στο τέλος, “Καλά τα κατάφερες, γλυκιά μου. Πρέπει να φύγω τώρα. Θα σε δω αργότερα”.
Η ζωή μου έγινε χίλια κομμάτια, όταν κάποια νύχτα ξύπνησα κι άκουσα τη μητέρα και τον πατέρα μου να τσακώνονται. Ο πατέρας μου είχε εξωσυζυγική σχέση, και η μητέρα μου τον απειλούσε με διαζύγιο. Σε ποιον μπορούσα να στραφώ; Στην οικογένειά μου ό,τι συνέβαινε μέσα στο σπίτι παρέμενε μέσα στο σπίτι. Ποτέ δεν το συζητούσες. Είχαμε μια εικόνα, που έπρεπε να διατηρήσουμε.
Κι έτσι άρχισα να αργοπεθαίνω μέσα μου. Έμοιαζα μια χαρά φαινομενικά, κι όμως γλιστρούσα σιγά σιγά σε μια εσωτερική απομόνωση. Υπήρχε ένας διχασμός στη ζωή μου –αυτή που υποκρινόμουν πώς είμαι εξωτερικά, κι αυτή που πραγματικά ένιωθα και σκεφτόμουν πως είμαι εσωτερικά. Υπήρχαν δύο διαμετρικά αντίθετες προσωπικότητες. Εξωτερικά φαινόμουν μια χαρά, συγκροτημένη, κοινωνική, με καλούς βαθμούς, τα κατάφερνα σε όλα. Εσωτερικά ήμουν τρομαγμένη, μόνη, μπερδεμένη, φοβισμένη και θυμωμένη.
Συχνά βρισκόμουν στη μέση των καβγάδων τους, και πήγαινα να κρυφτώ στο δωμάτιό μου και να δω τηλεόραση, ελπίζοντας ότι δεν θα καταλάβουν ότι είμαι εκεί. Κανείς δεν πρόσεχε ότι ξόδευα πολύ χρόνο εκεί. Η μητέρα μου απλά προσπαθούσε να επιβιώσει.
Καθώς βρισκόμουν στο δωμάτιό μου, άρχισα να δημιουργώ έναν τεχνητό κόσμο, που θα ήταν ασφαλής για μένα. Η τηλεόραση άρχισε να ελέγχει την προσωπικότητά μου. Φαντασιωνόμουν και ονειρευόμουν ότι είμαι αυτά τα άτομα που βλέπω στην τηλεόραση, ότι ζω στα σπίτια τους, κλπ. Άρχισα να θέλω να είμαι σαν αυτούς και να μοιάζω σαν αυτούς. Δεν ήταν κάτι που έγινε συνειδητά –απλά συνέβη–, και έτσι ο τεχνητός μου κόσμος ξεκίνησε να υπάρχει. Σιγά σιγά άρχισα να αποσύρομαι από όλους και από όλα. Οι βαθμοί μου ήταν σπουδαίοι (όλα άριστα), και ποτέ μου δεν επαναστάτησα, κι έτσι οι γονείς μου με άφηναν στην ησυχία μου.
Τότε έφτασε η χειρότερη μέρα της ζωής μου. Οι γονείς μου ανακοίνωσαν σ’ εμένα και στην αδερφή μου ότι θα έπαιρναν διαζύγιο. Νόμισα πως θα πεθάνω. Η μητέρα μου είχε καταθέσει την αίτηση, κι ο πατέρας μου ήταν έξω φρενών. Μας είπε ότι η μητέρα μας είχε καταστρέψει τη ζωή τη δική του και τη δική μας, κι ότι ποτέ πια δεν θα είχαμε αρκετά λεφτά για να φάμε ή για να ζήσουμε σ’ ένα σπίτι, ότι θα ζούσαμε πλέον στους δρόμους και θα έπρεπε να ξεχάσουμε τις σπουδές. Ήμουν φοβερά φοβισμένη και τρομοκρατημένη. Ό,τι συνέβαινε ήταν έξω από τον έλεγχό μου.
Ήμουν 15 χρονών τότε. Όλες οι φίλες μου συζητούσαν για δίαιτες και γυμναστικές, κι έτσι αποφάσισα ότι κι εγώ τα χρειαζόμουν αυτά. Όμως η γυμναστική έγινε μια εμμονή και μια φυγή για μένα. Άρχισα να ασκούμαι για 30 λεπτά κάθε μέρα, μετά για μία ώρα, μετά για μερικές ώρες, και μετά όλη την ώρα που ήμουν σπίτι. Άρχισα να μην μπορώ να καθίσω ήσυχη στην τάξη. Σκεφτόμουν πόσες θερμίδες θα έκαιγα αν τίναζα τα πόδια μου, αν έπαιρνα τον πιο μακρινό δρόμο για να φτάσω στο σχολείο, κλπ. Άρχισα να παραλείπω το πρωινό και να χάνω βάρος. Ο κόσμος άρχισε να το παρατηρεί, και να μου λέει: “Πω πω, αδυνάτισες, και σου πάει πολύ!” Ένιωθα υπέροχα. Σκεφτόμουν: “ίσως τώρα γίνω δημοφιλής, και δεν θα νιώθω πια μέσα μου πληγωμένη”. Έτσι έκανα ακόμη πιο πολλή γυμναστική, σταμάτησα να τρώω μεσημεριανό, και μετά έκοψα και το βραδινό. Ζούσα με μερικές εκατοντάδες θερμίδες τη μέρα.
Τα δύο τρία κιλά που έχασα έγιναν πέντε, μετά εφτά και μετά δέκα, και γυμναζόμουν πια πέντε με εφτά ώρες τη μέρα. Η όλη διαδικασία άρχισε να γίνεται όλο και λιγότερο ευχάριστη. Δεν μπορούσα να συγκεντρωθώ σε τίποτε άλλο εκτός από το πόσο είχα φάει. “Πόσες θερμίδες έχω πάρει; Πόσες θερμίδες έκαψα; Πώς θα μπορέσω ν’ αποφύγω το μεσημεριανό και το βραδινό;” Δεν μπορούσα να σταματήσω, κι ένιωθα να είμαι ακόμα πιο πολύ εκτός ελέγχου από πριν. Ήμουν τόσο μόνη, δεν ένιωθα καμιά ασφάλεια και δεν είχα καθόλου τον έλεγχο της ζωής μου. Έτσι, αυτό που ξεκίνησε σαν κάτι μικρό κι αθώο, έγινε εμμονή και με κατέλαβε ολόκληρη. Τον Δεκέμβριο εκείνης της χρονιάς ζύγιζα 57 κιλά. Τον επόμενο Μάιο είχα πέσει στα 32 κιλά, και ήταν θαύμα το ότι ήμουν ζωντανή. Παρόλα αυτά στο μυαλό μου ήμουν ακόμα παχιά, και χρειαζόταν να χάσω άλλα δύο τρία κιλά, και μόνο τότε θα ένιωθα ευτυχισμένη, θα μου άρεσε ο εαυτός μου, και νόμιζα πως θα άρεσα και στους άλλους επίσης.
Μπήκα σε κλινική για τρεις μήνες. Ήμουν έξαλλη, θυμωμένη. Μισούσα τους γονείς μου και τους γιατρούς που μ’ έβαλαν εκεί. “Πώς τολμάνε να ελέγχουν τη ζωή μου –θα τους δείξω εγώ– θα βγω έξω, θα είμαι καλό κορίτσι, θα κάνω αυτό που θέλουν να κάνω, και θα βγω έξω, θα ξαναπάρω τον έλεγχο στα χέρια μου, και θα αδυνατίσω ξανά. Δεν πρόκειται αυτοί να με χοντρύνουν”.
Κι αυτό έκανα. Υποκρίθηκα, και βγήκα έξω. Καθώς ήμουν μέσα, έκανα εντατική ψυχοθεραπεία, ατομική και οικογενειακή. Έμαθα κάποια πράγματα, όμως όχι αρκετά για να λύσω το πρόβλημα. Οι ψυχοθεραπευτές δεν μου πρόσφεραν κάποιο άλλο στήριγμα, έξω από τον εαυτό μου, το οποίο θα μπορούσε να με βοηθήσει να βγω από τα μοτίβα συμπεριφοράς που είχα συνηθίσει, και να με ανακουφίσει από τον πόνο που ένιωθα.
Βγήκα έξω κι άρχισα σιγά σιγά να ξαναπέφτω στα ίδια. Από τα δυσκολότερα πράγματα στον κόσμο είναι το να ξεπεράσεις την ανορεξία, και πολλοί πεθαίνουν απ’ αυτό ή ζουν στην κόψη του ξυραφιού. Και πράγματι, μαζί μ’ εμένα στην κλινική ήταν κι άλλα 14 αγόρια και κορίτσια· και τρία χρόνια μετά που ξαναβγήκα έξω, ήμουν η μόνη που επέζησε –όλοι οι άλλοι είχαν πεθάνει εξαιτίας της διατροφικής τους διαταραχής ή επειδή αυτοκτόνησαν.
Πραγματική βοήθεια στη διατροφική διαταραχή
Είχα φτάσει σ’ ένα σημείο όπου πια αναγνώρισα ότι το να παίρνω τα πράγματα στα δικά μου τα χέρια αποδείχτηκε πολύ ανεπαρκές. Θυμάμαι μια νύχτα, αισθανόμουν τόσο απογοητευμένη από τον εαυτό μου και τη ζωή μου, που άρχισα να κραυγάζω προς τον Θεό. Του είπα πώς αισθανόμουν, και προσευχήθηκα σ’ Αυτόν να με βοηθήσει. Δεν είμαι σίγουρη για ποιο λόγο στράφηκα προς τον Θεό σ’ εκείνη τη στιγμή της ζωής μου, ξέρω όμως πως βαθιά μέσα μου γνώριζα ότι τίποτε άλλο δεν θα βοηθούσε. Ήξερα ότι δεν ήμουν αρκετά δυνατή να ελέγξω πλέον το πρόβλημα, και ότι κανένας άλλος άνθρωπος δεν θα μπορούσε να με κάνει να αισθανθώ καλύτερα ή να νιώσω αγάπη. Για χρόνια πάλευα με διατροφικά προβλήματα, ανασφάλειες, μοναξιά· και είχα φτάσει στα όρια της αντοχής μου.
Οι ψυχολόγοι και οι γιατροί μπορούν να μας βοηθήσουν να θεραπευτούμε συναισθηματικά και σωματικά. Ωστόσο δεν ασχολούνται την τρίτη πλευρά που είναι εξίσου σημαντική, την πνευματική πλευρά. Οι θεραπευμένοι αλκοολικοί και άλλοι πρώην εξαρτημένοι μπορούν να σου πουν ότι η ψυχοθεραπεία σπανίως έχει αποτέλεσμα όταν βγάζει έξω τον Θεό.
Ξέρω πως ο μόνος λόγος που είμαι σήμερα ζωντανή είναι γιατί γνώρισα τον Θεό του σύμπαντος και τον Υιό Του, τον Ιησού Χριστό. Θα συμμεριστώ μαζί σας περιληπτικά το πώς αυτό με βοήθησε να είμαι εδώ που βρίσκομαι σήμερα.
Από τη στιγμή που στράφηκα στον Θεό, τα πράγματα σταδιακά άρχισαν να αλλάζουν. Ακόμη πάλευα με το φαγητό, την άσκηση, κλπ. Όμως, άρχισα να αισθάνομαι μέσα μου μια γαλήνη, που ποτέ πριν δεν είχα νιώσει. Άρχισα να διαβάζω την Αγία Γραφή, και να προσεύχομαι και να λέω στον Θεό πώς ένιωθα. Έμαθα τόσα πολλά για την αγάπη του Θεού, την αποδοχή και τη συγχωρητικότητά Του, και συνειδητοποίησα ότι ήταν ο μόνος που θα μπορούσε να γεμίσει το κενό που είχα μέσα μου. Έμαθα ότι ο Θεός δεν ήταν μια απόμακρη τρομακτική ύπαρξη κάπου εκεί έξω, αλλά ότι ήταν ένας Θεός προσωπικός, που με αγαπούσε και νοιαζόταν για μένα. Έμαθα ότι Αυτός είχε τον έλεγχο, και ότι κάνει τα πάντα να συντελούν στο καλό για αυτούς που Τον αγαπούν. Δεν χρειαζόταν να έχω εγώ τον έλεγχο –τον είχε Αυτός–, και μπορούσα να αναπαυθώ σ’ αυτό.
Αυτή ήταν μια διαδικασία που κράτησε δέκα χρόνια. Χρειάστηκε συμβουλευτική ψυχοθεραπεία και πνευματική ωρίμανση, για να τα καταφέρω να γλιτώσω κυριολεκτικά και οριστικά από τα βάθη της σκοτεινιάς και του θανάτου, και ο Θεός έφερε ελευθερία και λύτρωση στη ζωή μου. Ο Θεός έγινε για μένα η μεγαλύτερη πηγή βοήθειας και θεραπείας για τη διατροφική διαταραχή που με βασάνιζε, και για τη ζωή μου.
Συνέχισα να παλεύω για πολλά χρόνια, όμως όσο περισσότερα μάθαινα για τον Θεό και όσο περισσότερα μάθαινα για την αγάπη και την ανοιχτή Του αγκαλιά, τόσο τα πράγματα άρχιζαν να αλλάζουν, με αποτέλεσμα όλο και λιγότερο να στρέφομαι στο φαγητό, τη γυμναστική ή τους ανθρώπους, για να βρω αποδοχή και αγάπη. Αυτό έμοιαζε κάπως με τραγική ειρωνεία, γιατί παλιότερα, καθώς μεγάλωνα, περιφρονούσα τον Θεό και Τον μισούσα. Έτσι, το να παραδώσω τη ζωή μου σ’ Αυτόν και να Τον αγαπήσω ήταν για μένα κάτι ριζοσπαστικό. Παίρνοντας όμως αυτήν την απόφαση στα 17 μου, άλλαξε ριζικά η πορεία της ζωής μου. Ξέρω πως δεν θα ήμουν ζωντανή σήμερα, αν δεν είχα πίστη στο Θεό.
Τώρα πια δεν παλεύω με καμιά διατροφική διαταραχή. Υπάρχει ένα χωρίο στη Γραφή που λέει, «Η αλήθεια θα σας ελευθερώσει», και η αλήθεια του Θεού και ο λόγος Του με ελευθέρωσαν. Χρειάστηκε πολύς χρόνος, πολλά δάκρυα, και πολλή δουλειά· όμως τώρα μπορώ να τρέχω και να γυμνάζομαι, κι αυτό δεν αποτελεί πια εμμονή. Μπορώ να τρώω ελεύθερα, και να μη νοιάζομαι ή να σκέφτομαι πια τις θερμίδες. Ξέρω ότι αυτό μπορεί να με πάει πίσω σε παλιά μοτίβα συμπεριφοράς, και τώρα ξέρω να το συνειδητοποιώ και να στρέφομαι πια σε κάποιον, χωρίς να καταφεύγω στην αποχή από το φαγητό και στο «κρυφτό». Πρέπει πάντως να υπενθυμίζω συνέχεια στον εαυτό μου ότι η ασφάλεια και η αξία μου ως ατόμου δεν βασίζεται σ’ αυτό που κάνω ή σ’ αυτό που φαίνομαι, αλλά σ’ αυτό που ο Θεός πιστεύει για μένα.
Τώρα αγαπάω τη ζωή. Έχω πολλούς φίλους, και αυτό δεν έχει σχέση με την εμφάνισή μου. Ασφαλώς θέλω να δείχνω όμορφη, θέλω να βρίσκομαι σε φόρμα, αγωνίζομαι γι’ αυτό, και συγκρίνομαι και με άλλους· όμως όλα αυτά σε επίπεδα φυσιολογικά, και όχι αρρωστημένα. Μπορεί να υπάρξει ελευθερία και χαρά και ολοκλήρωση μετά απ’ όλα αυτά.
Πιστεύω ότι η υπέρτατη λύση σ’ αυτά τα προβλήματα, ή και σε κάθε πρόβλημα, είναι η σχέση με τον Θεό. Η αλήθεια που ανακάλυψα στη ζωή μου είναι πως αναπτύσσοντας μια προσωπική βιωματική σχέση με τον Θεό μέσω του Ιησού Χριστού, έχω αλλάξει ως προς το τι πιστεύω πια για τον εαυτό μου. Καθημερινά δεν μ’ αφήνει να ξεχνάω την αγάπη Του για μένα, άσχετα με το τι κάνω ή το πώς φαίνομαι. Με αγαπάει και Του αρέσω, ακόμα κι όταν δεν ανταποκρίνομαι στις προδιαγραφές που είχα βάλει εγώ για τον εαυτό μου».
Ο Κλήμης, επίσκοπος Ρώμης, γράφει: «Με αγάπη μάς αποδέχτηκε ο Άρχοντας· εξαιτίας της αγάπης που είχε για μας, ο Ιησούς Χριστός, ο Κύριός μας, πρόσφερε το αίμα Του για χάρη μας με το θέλημα του Θεού, και το σώμα Του για χάρη του σώματός μας, και την ψυχή Του για χάρη των ψυχών μας».1Κλήμης Ρώμης, Ἐπιστολὴ πρὸς Κορινθίους Α´ 49.6 Bihlmeyer (Patrologia Graeca 1.312.7-11): Ἐν ἀγάπῃ προσελάβετο ἡμᾶς ὁ Δεσπότης· διὰ τὴν ἀγάπην, ἣν ἔσχεν πρὸς ἡμᾶς, τὸ αἷμα αὐτοῦ ἔδωκεν ὑπὲρ ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς ὁ Κύριος ἡμῶν ἐν θελήματι Θεοῦ, καὶ τὴν σάρκα ὑπὲρ τῆς σαρκὸς ἡμῶν καὶ τὴν ψυχὴν ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.