Πολλοί νέοι άνθρωποι που επιθυμούν την ασφάλεια και τη χαρά μιας σχέσης που διαρκεί για μια ζωή, φοβούνται τον γάμο. Μια νιόπαντρη κοπέλα είπε σε άρθρο της Newsweek: «Είχα δει τον γάμο των γονιών μου να διαλύεται, και δεν ήξερα αν θα μπορούσα να διατηρήσω τον δικό μου». Η αμφιβολία της βασιζόταν στα υψηλά, με βάση τις στατιστικές, ποσοστά διαζυγίων.
Ωστόσο, παρά τους προβληματισμούς και τις αμφιβολίες, ο γάμος εξακολουθεί να παραμένει μια ελκυστική επιλογή. Η αλήθεια είναι πως κανένας δεν θέλει να είναι μόνος. Παρόλο που κάνουμε τόση φασαρία για να πετύχουμε «το δικό μας» ή επιμένουμε στα προσωπικά μας δικαιώματα, όλοι λαχταρούμε την ασφάλεια και τη ζεστασιά μιας σχέσης με κάποιον που πραγματικά μας νοιάζεται. Μπορεί να λέμε ότι «θέλουμε να μείνουμε μόνοι» και διεκδικούμε τον «προσωπικό μας χώρο» , αλλά η βαθύτερη επιθυμία μας είναι να μοιραστούμε αυτόν τον «χώρο» με κάποιον που μας αγαπάει.
Και παρόλο που η ερωτική έλξη σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με την επιθυμία μας για οικειότητα, αυτή η λαχτάρα μας να συνδεθούμε βαθιά με τον «άλλο», δεν έχει να κάνει μόνο με το σέξ. Αυτός ο διακαής πόθος να μας γνωρίσει και να μας εκτιμήσει ένα άλλο πρόσωπο, οφείλεται στον τρόπο με τον οποίο ο άνθρωπος δημιουργήθηκε στην αρχή του κόσμου.
Αιτίες διαζυγίου
Γιατί τότε τόσοι άνθρωποι, που επιδιώκουν την οικειότητα, καταλήγουν στο διαζύγιο, νιώθοντας συχνά θυμό και απογοήτευση; Πολλοί από αυτούς που παντρεύονται επιχειρούν να πετύχουν έναν δυνατό, διαρκή δεσμό, βασισμένοι πρωταρχικά στα συναισθήματα. Στις περισσότερες σχέσεις η αγάπη και η αποδοχή συνεχίζουν, εφόσον το άλλο άτομο ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του συντρόφου του. Αν τα συναισθήματα είναι ακόμη ζωντανά, ο άνδρας και η γυναίκα μπορούν να απολαύσουν ο ένας την παρέα του άλλου, να παραβλέψουν τις δυσάρεστες και ενοχλητικές συνήθειες, να επικοινωνήσουν επαρκώς και να εκφράσουν ακόμη τρυφερότητα μεταξύ τους.
Αλλά όταν τα συναισθήματα ψυχρανθούν, ο ένας από τους δύο ή και οι δύο ανακαλύπτουν ότι δεν έχουν τα αποθέματα και την ικανότητα να αγαπούν έναν άνθρωπο που προφανώς δεν είναι τέλειος. Τώρα οι ανάγκες δεν καλύπτονται, κάτι το οποίο προκαλεί πόνο, ο πόνος οδηγεί σε αμυντική στάση, η αμυντική στάση μειώνει την καλή επικοινωνία, η μειωμένη επικοινωνία αυξάνει τις παρεξηγήσεις, αυτές διεγείρουν διαμάχες, και οι διαμάχες μάς γεμίζουν θυμό και πικρία. Αν η συγχώρεση και η συμφιλίωση δεν σπάσουν αυτόν τον φαύλο κύκλο, τότε η ικανότητα να αγαπάει ο ένας τον άλλον παραλύει.
Αυτή η σειρά γεγονότων μπορεί να αποφευχθεί για λίγο, σχεδόν σε όλες τις σχέσεις, εφόσον δύσκολα προβλήματα, που διεγείρουν τον εγωισμό, δεν υπάρχουν ή συγκαλύπτονται. Αλλά αργά ή γρήγορα η πραγματικότητα χτυπά την πόρτα. Παρόλο που οι προθέσεις ενός ζευγαριού μπορεί να είναι οι καλύτερες, αναπόφευκτα κάποια στιγμή το ζευγάρι συνειδητοποιεί πως δεν είναι δυνατόν να καλύπτονται οι ανάγκες και των δύο σε κάθε στιγμή.
Διαχείριση προβλημάτων στον γάμο
Για να πετύχει μια σχέση, είναι απαραίτητη η συνεργασία. Και τα δύο άτομα είναι απαραίτητο να αρνηθούν κάποιες από τις προσωπικές τους επιθυμίες. Η αυτοθυσία πρέπει να πάρει τη θέση του εγωισμού. Μερικές φορές μέσα στον γάμο αυτό μπορεί να γίνεται καλά μονομερώς. Όμως, αναπόφευκτα, η υπομονή του ενός κάποια στιγμή εξαντλείται. Κι αυτό γιατί η αυτοθυσία δεν είναι στη φύση μας, ενώ ο εγωισμός είναι. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό;
Αν ζούσαμε σε έναν κόσμο με τέλειους ανθρώπους, τότε και οι γάμοι θα κυλούσαν σε απόλυτη αρμονία, ακριβώς όπως ο Θεός ήθελε από την αρχή να είναι ο γάμος. Αλλά δεν ζούμε σε έναν τέλειο κόσμο. Για να είμαστε ειλικρινείς, όλοι μας έχουμε επηρεαστεί από τη ροπή μας στον εγωισμό και στην αμαρτία. Τι είναι αμαρτία; Συχνά επιλέγουμε να κάνουμε τα λάθος πράγματα αντί για τα σωστά. Εύκολα γινόμαστε εγωιστές, κακοί, υπερόπτες, προκαλούμε πόνο, δεν έχουμε διάθεση να συγχωρήσουμε, και πολλά άλλα. Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι πολλοί σύζυγοι κάνουν μεγάλο αγώνα για να τα βρούνε.
Όταν κάποιος σε ένα ζευγάρι κρατάει τη στάση «θέλω να καλύψω όλες τις ανάγκες μου», τότε χαλάει το πνεύμα συνεργασίας, το οποίο είναι απαραίτητο. Έτσι ξεκινά ένας φαύλος κύκλος, η κατάσταση αυτή συνεχίζει μέχρι να χαθεί η οικειότητα, και τελικά ο γάμος καταρρέει.
Ας το παραδεχτούμε. Όλοι χρειαζόμαστε βοήθεια – μια εσωτερική δύναμη που να μας κάνει ικανούς να αγαπάμε ένα άλλο άτομο με τον τρόπο που πρέπει, αν θέλουμε να δώσουμε στον γάμο μας μια ακόμη ευκαιρία.
Η εγωιστική, αμαρτωλή συμπεριφορά μας, δεν μας χωρίζει μόνο από τον σύζυγο ή τη σύζυγο μας, αλλά και από τον Θεό, τη μεγαλύτερη πηγή βοήθειάς μας. Ως δημιουργός και σχεδιαστής του γάμου, Εκείνος γνωρίζει πώς λειτουργούν οι σχέσεις. Θέλει πρώτα να έχουμε μια σχέση μαζί Του, και στη συνέχεια να ζητάμε από Αυτόν οδηγίες.
Ο Θεός, όχι μόνο μας βοηθάει σε προβλήματα και προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε σε καθημερινή βάση, αλλά μας προσφέρει επίσης και θεραπεία σε πληγές και σημάδια που έχουν συσσωρευτεί από το παρελθόν. Για παράδειγμα, μας παρέχει ολοκληρωμένη συγχώρεση και καθαρισμό από λάθη που ίσως κάναμε στο παρελθόν στις σχέσεις μας με το αντίθετο φύλο. Ο Θεός μάς αγαπάει και θέλει να μπορούμε να απολαμβάνουμε τα προνόμια που έχουμε ως παιδιά Του, στα οποία συμπεριλαμβάνεται και η βοήθειά Του στον γάμο μας. Η χριστιανική πίστη δεν είναι μια συλλογή από αρχές και κανόνες, αλλά μια ζωντανή, λεπτό προς λεπτό συνδιαλλαγή με τον Θεό, μέσα από την οποία λαμβάνουμε οδηγία και δύναμη να ζούμε τη ζωή, όπως Εκείνος σχεδίασε να τη ζούμε.
Ο Θεός είναι ξεκάθαρος στην Αγία Γραφή σχετικά με διάφορα θέματα: με την καταστροφή που προκαλεί το διαζύγιο, με την ανάγκη να σκεφτόμαστε με ταπεινό πνεύμα τις ανάγκες του άλλου περισσότερο από τις δικές μας, με το ότι πρέπει να είμαστε ειλικρινείς ο ένας με τον άλλον, με το ότι πρέπει να αποφεύγουμε τη σεξουαλική ανηθικότητα, και πολλά άλλα. Αλλά το ότι μας έχει πει κάποιος τι πρέπει να κάνουμε, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θέλουμε και να το κάνουμε. Η οδηγία του Θεού συχνά είναι διαφορετική από αυτό που εμείς σκοπεύαμε να κάνουμε (για παράδειγμα, το να πούμε την αλήθεια στον σύντροφο μας, τη στιγμή που ένα ψέμα μοιάζει πολύ χρήσιμο). Αλλά, επανειλημμένα, πολλά ζευγάρια έχουν ανακαλύψει πόσο σοφός είναι ο Θεός και πόσο έξυπνο είναι να Τον εμπιστεύεσαι και να ακολουθείς το λεπτομερές σχέδιό Του, για να χτίσεις σωστές σχέσεις.
Για παράδειγμα, ο Θεός συνεχίζει και σήμερα να λέει πως ο γάμος πρέπει να προηγείται της σεξουαλικής επαφής. Στη δυτική κοινωνία της εποχής μας πολλοί πιστεύουν ότι είναι καλή ιδέα να μείνουν μαζί δύο άτομα ως ζευγάρι πριν παντρευτούν. Οι περισσότεροι από αυτούς είδαν τους γάμους των γονιών τους να διαλύονται, και έτσι θεωρούν πως μια «δοκιμή» μοιάζει καλή ιδέα.
Γιατί λοιπόν ο Θεός τοποθετεί τον γάμο πριν από τη σεξουαλική επαφή; Επειδή θέλει να ζήσουμε την οικειότητα σε βάθος και με διάρκεια. Πώς δύο άνθρωποι θα μπορούσαν να νιώσουν αρκετά ασφαλείς, ώστε να σταθούν πλήρως εκτεθειμένοι και ευάλωτοι ο ένας μπροστά στον άλλον – κάτι το οποίο είναι προϋπόθεση ώστε να υπάρχει βαθιά επαφή – σε ένα περιβάλλον στο οποίο κάθε στιγμή ο ένας από τους δύο μπορεί να εγκαταλείψει τη σχέση; Μια έρευνα έδειξε ότι τα ποσοστά διαζυγίων είναι μεγαλύτερα σε ζευγάρια που έζησαν μαζί πριν παντρευτούν. Η σοφία του Θεού ήταν και είναι πάντα σωστή. Και η οδηγία Του πηγάζει πάντα από την προστατευτική Του αγάπη και τη φροντίδα Του για μας.
Αλλά ο Θεός δεν θέλει να είναι απλά ένας σύμβουλος γάμου που μοιράζει συμβουλές για τις ζωές μας. Θέλει να Τον γνωρίζουμε, να έχουμε προσωπική βιωματική σχέση μαζί Του, και να Τον εμπιστευόμαστε. Για να μπορέσουμε να αγαπήσουμε πιστά κάποιον, μας λέει πως πρέπει πρώτα να γευτούμε τη δική Του πιστότητα και αγάπη για μας.
Παρακινούμενος από την αγάπη Του για μας, ο Θεός έκανε κάτι αξιοθαύμαστο. Μιλήσαμε για το πώς ο εγωισμός μας μάς απομακρύνει από τους άλλους. και κυρίως πώς μας χωρίζει από τον Θεό, που είναι άγιος και τέλειος. Η Αγία Γραφή λέει: «Η αμαρτίες σας υψώνουν τείχος ανάμεσα σ’ εσάς και στον Θεό σας».1Ησαΐας 59.2: Ἀλλὰ τὰ ἁμαρτήματα ὑμῶν διιστῶσιν ἀνὰ μέσον ὑμῶν καὶ τοῦ Θεοῦ. Οι καλές πράξεις, όσες κι αν είναι, και η προσπάθειες από την πλευρά μας δεν μπορούν να σβήσουν την αμαρτία από τα μάτια του Θεού. Αντίθετα μάλιστα, υπάρχει ποινή για την αμαρτία… ο θάνατος, που σημαίνει αιώνιος αποχωρισμός από τον Θεό, ακόμη και μετά από τη ζωή μας στη γη. Και δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα για να το αλλάξουμε αυτό. Παρόλα αυτά, η δικαιοσύνη του Θεού συνοδεύεται από την τρομερή Του αγάπη για μας – η οποία αποδεικνύεται από τη λύση που Εκείνος έδωσε στο πρόβλημα της αμαρτίας.
Ο Ιησούς Χριστός, που είναι ο Θεός που πήρε ανθρώπινη μορφή, ήρθε για να πληρώσει τη θανατική ποινή των δικών μας αμαρτιών. Ήρθε επίσης να μας διδάξει τους δρόμους του Θεού, και να μας δώσει ζωή με νόημα. Αλλά πάνω από όλα, είπε ότι ήρθε ως άνθρωπος για να πεθάνει αντί για εμάς. Αυτός ξεπλήρωσε όλες τις αμαρτίες – τις δικές μου, τις δικές σου, όλου του κόσμου – όταν κρεμόταν στον σταυρό (σύμφωνα με τον ρωμαϊκό τρόπο εκτέλεσης), ώστε να μπορούμε εμείς να συγχωρηθούμε. Και αφού έμεινε στον τάφο για τρεις ημέρες, ο Ιησούς επέστρεψε στη ζωή με το φυσικό Του σώμα. Πολλοί αυτόπτες μάρτυρες πήγαν να πουν στον κόσμο για Αυτόν και για τη ζωή που ο Θεός προσφέρει σ’ εμάς.
Η βιωματική σχέση με τον Θεό στον γάμο
Δεν χρειάζεται να κάνουμε εμείς κάτι, για να μας αποδεχτεί ο Θεός. Μας προσφέρει ως δώρο μια βιωματική σχέση μαζί Του. Είναι δική μας επιλογή αν θα αποδεχτούμε τη συγχώρησή Του και αν θα ανταποκριθούμε σε μια προσωπική σχέση μαζί Του. Ο Ιησούς είπε: «Εγώ είμαι η οδός και η αλήθεια και η ζωή. Κανείς δεν πάει κοντά στον Πατέρα, παρά μόνο αν περάσει από μένα».2Κατά Ιωάννην ευαγγέλιο 14.6: Λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Ἐγώ εἰμι ἡ ὁδὸς καὶ ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωή· οὐδεὶς ἔρχεται πρὸς τὸν Πατέρα εἰ μὴ δι’ ἐμοῦ. Θέλει να έρθει στη ζωή μας, αλλά και πάλι αυτό είναι μια προσωπική απόφαση που πρέπει εμείς να πάρουμε. Αν ο γάμος είναι σημαντική απόφαση, αυτή η απόφαση είναι ακόμη πιο σημαντική. Αποφασίζουμε αν θέλουμε να έχουμε μία αιώνια σχέση με τον Θεό και να Του επιτρέπουμε να ασκεί επιρροή στη ζωή μας, αν θέλουμε να οδηγούμαστε από τη σοφία Του και να στηριζόμαστε στη δύναμη Του.
Ο Ιησούς είπε: «Δες με, στέκομαι μπροστά στην πόρτα και χτυπώ. Αν κάποιος ακούσει τη φωνή μου και μ’ ανοίξει την πόρτα, θα μπω μέσα, και θα δειπνήσω μαζί του, κι αυτός μαζί μου».3Αποκάλυψη 3.20: Ἰδοὺ ἕστηκα ἐπὶ τὴν θύραν καὶ κρούω· ἐάν τις ἀκούσῃ τῆς φωνῆς μου καὶ ἀνοίξῃ τὴν θύραν, καὶ εἰσελεύσομαι πρὸς αὐτὸν καὶ δειπνήσω μετ’ αὐτοῦ καὶ αὐτὸς μετ’ ἐμοῦ. Η Αγία Γραφή λέει: «Σ’ όσους όμως τον δέχτηκαν και πίστεψαν σ’ Αυτόν, έδωσε το δικαίωμα να γίνουν παιδιά του Θεού».4Κατά Ιωάννην ευαγγέλιο 1.12: Ὅσοι δὲ ἔλαβον αὐτόν, ἔδωκεν αὐτοῖς ἐξουσίαν τέκνα Θεοῦ γενέσθαι, τοῖς πιστεύουσιν εἰς τὸ ὄνομα αὐτοῦ.
Αν θέλουμε να γνωρίσουμε την αγάπη που έχει ο Θεός για μας και να Του ζητήσουμε να έρθει μέσα στη ζωή μας, ίσως θα μπορούσαμε να εκφράσουμε την επιθυμία μας με λόγια παρόμοια με τα εξής: «Κύριε Ιησού, σε θέλω στη ζωή μου. Θέλω Εσύ να με συγχωρήσεις για όλες μου τις αμαρτίες, και Εσύ να με οδηγείς από δω και πέρα. Σε ευχαριστώ που πλήρωσες για όλες μου τις αμαρτίες επάνω στον σταυρό. Σου ζητώ να έρθεις στη ζωή μου. Σε ευχαριστώ για την υπόσχεση πως θα μπεις μέσα, αν ανοίξω την πόρτα της καρδιάς μου, κάτι το οποίο κάνω αυτή τη στιγμή. Σε ευχαριστώ, γιατί τώρα μπορώ να αρχίσω να Σε γνωρίζω αληθινά. Αμήν».
Τα λόγια αυτά, βγαλμένα μέσα από μια ειλικρινή καρδιά, είναι η αρχή μιας προσωπικής βιωματικής σχέσης με τον Θεό. Τι αντίκτυπο μπορεί να έχει αυτό στον γάμο σου; Μπορείς να έχεις έναν γάμο γεμάτο με αγάπη. Όπως όλοι οι σύζυγοι, θα κάνεις πολλά λάθη. Και ίσως χρειαστείς κάποιες φορές να καταβάλεις επίπονες προσπάθειες, για να έχεις έναν υπέροχο γάμο. Αλλά όσο στηρίζεσαι στον Θεό, Αυτός θα σου δίνει τη δύναμη και το όραμα που χρειάζεται, για να αγαπάς τον ή την σύντροφό σου με ανιδιοτέλεια, αυτοθυσία και συγχωρητική διάθεση. Έτσι θα έχεις έναν ευτυχισμένο γάμο, που θα κρατήσει μια ζωή.
Ο Αμφιλόχιος, επίσκοπος Ικονίου, γράφει: «Ο τίμιος γάμος είναι ανώτερος από κάθε γήινο δώρο, ως καρποφόρο δένδρο, ως κομψότατο φυτό, ως ρίζα της παρθενίας, ως καλλιεργητής των λογικών και ζωντανών κλαδιών, ως ευλογία της αύξησης του κόσμου, ως παρηγορητής του είδους, ως δημιουργός της ανθρωπότητας, ως ζωγράφος της θεϊκής εικόνας, ως αυτός που εξασφαλίζει τον Κύριο που ευλογεί, ως αυτός που δέχεται να κρατήσει ολόκληρο τον κόσμο, ως αυτός που υπάρχει για χάρη Εκείνου τον οποίο έφερε στη δύσκολη θέση να ενσαρκωθεί, ως αυτός που μπορεί να πει μιλώντας ελεύθερα: “Να, εγώ και τα παιδιά που μου ’δωσε ο Θεός”».5Αμφιλόχιος Ικονίου, Ὁμιλίαι 2, Εἰς τὴν Θεοτόκον καὶ εἰς τὸν Συμεῶνα καὶ Ἄνναν 18-27 Datema: Ὁ δὲ τίμιος γάμος ὑπέρκειται παντὸς δώρου γηΐνου, ὡς ἔγκαρπον δένδρον, ὡς ἀστειότατον φυτόν, ὡς ῥίζα τῆς παρθενίας, ὡς γεωργὸς τῶν λογικῶν καὶ ἐμψύχων κλάδων, ὡς εὐλογία τῆς τοῦ κόσμου αὐξήσεως, ὡς παρήγορος τοῦ γένους, ὡς δημιουργὸς τῆς ἀνθρωπότητος, ὡς τῆς θεϊκῆς εἰκόνος ζωγράφος, ὡς τὸν δεσπότην εὐλογοῦντα κεκτημένος, ὡς πάντα τὸν κόσμον φέρειν δεχόμενος, ὡς ἐκείνῳ πολιτευόμενος ὃν καὶ ἐνανθρωπῆσαι ἐδυσώπησεν, ὡς δυνάμενος λέγειν μετὰ παρρησίας· Ἰδού, ἐγὼ καὶ τὰ παιδία ἅ μοι ἔδωκεν ὁ Θεός [Εβρ. 2.13].
